Brawurowa jazda, obejmująca nadmierną prędkość, niebezpieczne manewry czy ignorowanie przepisów ruchu drogowego, stanowi poważne zagrożenie na brytyjskich drogach. W przypadku spowodowania wypadku w wyniku takiego zachowania, pojawiają się pytania dotyczące możliwości uzyskania odszkodowania oraz konsekwencji prawnych dla sprawcy.
Brawurowa jazda w świetle brytyjskiego prawa
W Wielkiej Brytanii brawurowa jazda może być sklasyfikowana na kilka sposobów, w zależności od stopnia zagrożenia, jakie stworzył kierowca. Dangerous driving (niebezpieczna jazda) to najpoważniejsze wykroczenie, obejmujące m.in. agresywne wyprzedzanie, ignorowanie sygnalizacji świetlnej, nadmierną prędkość czy jazdę pod wpływem alkoholu. Careless driving (nieostrożna jazda) to lżejsze przewinienie, które dotyczy sytuacji, gdy kierowca nie prowadzi pojazdu z należytą uwagą, np. przez korzystanie z telefonu podczas jazdy.
W zależności od okoliczności, sądy mogą zakwalifikować czyn jako reckless driving (lekkomyślna jazda), co oznacza, że kierowca świadomie podjął ryzyko, nie licząc się z konsekwencjami.
Odszkodowanie dla poszkodowanych w wypadku
Osoby poszkodowane w wypadku spowodowanym brawurową jazdą mogą dochodzić odszkodowania od ubezpieczyciela sprawcy. W Wielkiej Brytanii obowiązkowe ubezpieczenie Third Party Insurance pokrywa straty materialne i zdrowotne poniesione przez osoby trzecie. Nawet jeśli sprawca nie posiadał ważnej polisy lub uciekł z miejsca zdarzenia, poszkodowani mogą złożyć wniosek do Motor Insurers’ Bureau (MIB), które zajmuje się wypłatą odszkodowań w takich sytuacjach (mib.org.uk).
Warto pamiętać, że wysokość odszkodowania zależy od stopnia obrażeń i konsekwencji zdrowotnych. Zgodnie z wytycznymi Judicial College Guidelines, rekompensaty mogą wynosić:
- Lekki uraz kręgosłupa – £2,000 do £6,000,
- Poważne uszkodzenie kręgosłupa – nawet ponad £100,000,
- Urazy głowy i mózgu – od kilku tysięcy do ponad miliona funtów w zależności od skutków.
Czy sprawca wypadku drogowego może otrzymać odszkodowanie?
Sprawca wypadku, który doznał obrażeń, w pewnych okolicznościach może ubiegać się o odszkodowanie za wypadek drogowy w UK z własnej polisy Comprehensive Insurance (autocasco). Jednak ubezpieczyciele mogą odmówić wypłaty, jeśli udowodnią, że kierowca rażąco naruszył przepisy ruchu drogowego. Szczególnie jeśli wypadek był wynikiem nadmiernej prędkości, jazdy pod wpływem alkoholu lub wyścigów ulicznych, szanse na uzyskanie świadczenia są niewielkie.
Warto również mieć na uwadze, że zgłoszenie roszczenia z własnej polisy może spowodować znaczny wzrost składek ubezpieczeniowych. Średni wzrost składki po zgłoszeniu wypadku to około 20-50%, w zależności od ubezpieczyciela i stopnia winy kierowcy. W skrajnych przypadkach składka może wzrosnąć nawet o kilkaset funtów rocznie. Ponadto, w przypadku uznania kierowcy za sprawcę poważnego wypadku, może on zostać wpisany do Motor Insurance Database jako kierowca wysokiego ryzyka, co wpłynie na przyszłe koszty polis. Z tego względu, warto dokładnie przeanalizować, czy ubieganie się o odszkodowanie za wypadek drogowy w takiej sytuacji jest opłacalne.
Jak wygląda procedura dochodzenia odszkodowania?
Proces ubiegania się o odszkodowanie po wypadku drogowym spowodowanym brawurową jazdą obejmuje kilka kluczowych kroków:
- Zgłoszenie szkody – poszkodowany powinien niezwłocznie poinformować swojego ubezpieczyciela lub MIB (jeśli sprawca zbiegł lub był nieubezpieczony).
- Zbieranie dowodów – raport policyjny, zdjęcia z miejsca zdarzenia, zapisy z kamer monitoringu oraz dokumentacja medyczna są kluczowe dla skutecznego dochodzenia roszczeń.
- Ocena roszczenia – ubezpieczyciel analizuje dokumentację i ocenia wysokość należnej rekompensaty.
- Negocjacje i ewentualne postępowanie sądowe – jeśli poszkodowany nie zgadza się z propozycją ubezpieczyciela, może dochodzić roszczeń w sądzie cywilnym.
Kary dla sprawców wypadków
Za spowodowanie wypadku w wyniku brawurowej jazdy w Wielkiej Brytanii przewidziane są surowe konsekwencje prawne. Zgodnie z Road Traffic Act 1988, sprawca może otrzymać:
- Do 2 lat więzienia za niebezpieczną jazdę, nawet jeśli nie doszło do obrażeń.
- Od 6 miesięcy do 14 lat więzienia za spowodowanie śmierci przez niebezpieczną jazdę.
- Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów w skrajnych przypadkach.
W sytuacji, gdy kierowca znajdował się pod wpływem alkoholu lub narkotyków, sąd może dodatkowo nałożyć surowszą karę. Ubezpieczyciel sprawcy ma również prawo dochodzić zwrotu wypłaconego odszkodowania, co oznacza, że sprawca może zostać obciążony ogromnymi kosztami.
Przykłady rzeczywistych spraw sądowych
- Przypadek z Londynu (2021) – 19-letni kierowca został skazany na 7 lat więzienia za śmierć pieszego, po tym jak prowadził pojazd z prędkością 90 mph w strefie 30 mph (BBC).
- Birmingham (2020) – kierowca, który jechał pod wpływem narkotyków i uderzył w inny pojazd, powodując śmierć trzech osób, otrzymał wyrok 12 lat więzienia (The Guardian).
- Przypadek z Manchesteru (2019) – poszkodowany pasażer otrzymał odszkodowanie za wypadek drogowy w wysokości £250,000, mimo że kierowca, który spowodował wypadek, nie miał ważnego ubezpieczenia. Sprawa została skierowana do MIB (Manchester Evening News).
Brawurowa jazda w Wielkiej Brytanii niesie ze sobą poważne konsekwencje prawne dla sprawcy oraz możliwość ubiegania się o odszkodowanie przez poszkodowanych. Poszkodowani mogą dochodzić rekompensaty od ubezpieczyciela sprawcy lub MIB, natomiast sprawca musi liczyć się z możliwością regresu, zakazem prowadzenia pojazdów, a nawet karą więzienia. Przestrzeganie przepisów ruchu drogowego oraz unikanie ryzykownych zachowań na drodze to kluczowe elementy zapewniające bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu.